CIM و برنامه ‏ریزی فرایند به کمک کامپیوتر

به نام خدا

در اینجا بر روی فرایند ذخیره شده در کامپیوتر، تغییرات لازم صورت می‏گیرد تا کار ساده‏تر، اثربخش‏تر و سریعتر انجام شود؛ 2- CIM و سیستم‏های کنترل عده‏ی: NC روشهایی جهت کنترل ماشین و فرایندها ارائه‏ می‏دهد و خودش روش فرایند تولید نیست؛ 3- CIM و روباتها:در چنین سیستم‏هایی‏ انعطاف‏پذیری قابل توجهی وجود داشته،قابل‏ کاربرد در شرایط عدم اطمینان نیز هستند؛ 4- CIM و کنترل موجودی،کنترل موجودی‏ اولین فعالیتی بود که مکانیزه گشت لکن باتوجه‏ به ارتباط داده‏های مختلف،کلیه عملیات فروش، تولید،مالی و غیره را در برگرفت؛البته با این ایده‏ اصلی که«اطلاعات مشترک مورد استفاده کلیه‏ فعالیتها قرار گیرد». 5- CIM و نیروی انسانی:اگرچه CIM ها کاملا اتوماتیک هستند،لکن برای مدیریت،نگهداری‏ و تعمیرات،برنامه‏نویسی و سایر خدمات به‏ پرسنل نیز نیاز دارند؛

6- CIM و حمل‏ونقل مواد:در CIMS دو نوع‏ سیستم حمل‏ونقل اولیه و ثانویه مطرح است که‏ منجر به انعطاف‏پذیری بیشتر،استفاده بهینه از فضا،کاهش ضایعات حمل‏ونقل و غیره‏ می‏شوند، 7- CIM و کیفیت:در این دیدگاه کیفیت عبارت‏ است از تطابق مداوم با انتظارات مشتری باتوجه‏ به هرینه آن؛ 8- CIM و ارتباطات:ارتباطات عبارت است از انتقال داده بین اجزاء سیستم؛

در یک کارخانه برای اجرای CIMS در کنار داشتن حمایت کلیه دست‏اندرکاران،خصوصا مدیران و آموزش به کارگیری کامپیوتر و با در نظر گرفتن استراتژیها،رقابت،پیشینه‏های تجاری، فنی و انسانی مراحل زیر طی می‏شود:

برنامه‏ریزی درآوردن نیازها آماده‏سازی‏ محیطی اجرا پشتیبانی اجرای‏ موفقیت‏آمیز(بازگشت سرمایه بالا)

و البته مسلم است که در دنیای امروز CIM حرفهای زیادی برای گفتن دارد.

مقدمه

امروزه در سیستم‏های مدیریت تولید (MANUFACTURING MANAGEMENT SISTEMS) تکامل به منزله تلاش در جهت‏ یکپارچه‏سازی تجارت و سیستم‏های مدیریت با فعالیتهای مهندسی و سطح کارخانه است. (شکل 1)به عبارت دیگر سیستم‏های یکپارچه‏ تولیدی کامپیوتری می‏توانند به عنوان‏ عملکردهای مواد و اطلاعات مطرح باشند.در مثلث به تصویر کشیده شده در شکل(1)منظور از CAD طراحی به کمک کامپیوتر CAMṣ(COMPUTER AIDED DESIGN) تولید به کمک کامپیوتر (COMPUTER AIDED MANUFACTURICG) و CAE انجام‏ فعالیتهای مهندسی به کمک کامپیوتر (COMPUTER AIDED MANUFACTURING) است.

قتی که بحث تولید یک محصول پیش‏ می‏آید،می‏توان با کمک سیستم CAD آن را به روط مشخص ترسیم کرد.پس از آنکه شئی‏ مذکور کاملا از جنبه ریاضی در CAD تعریف‏ گردید، CAE به عنوان شبیه‏سازی‏کننده قطعات‏ متحرک و تحلیل‏گر تاثیر شوکها و بارهای‏ متفاوت ممکن عمل می‏کند.سپس در CAM اطلاعات موارد مختلف و خصوصیات مواد اولیه‏ به سیستم برنامه‏ریزی و تجارت (BUSINESS PLANNING SYS.) فرستاده می‏شود تا جهت‏ تهیه مواد اولیه مورد نیاز تولید اقدامات لازم‏ در پیش‏گرفته شود.

بنابراین CIMS نه تنها رابط فیزیکی بسیاری‏ از کامپیوترهای موجود در درون شرکت است، بلکه یک عملگر مدیریتی همه‏جانبه برای‏ داده‏ها،اطلاعات و به طور کلی شرکت از طریق‏ تشخیص ارتباط ما بین نواحی وابسته به یکدیگر و قرار دادن آنها در مسیر سوددهی است.در شکل(به تصویر صفحه مراجعه شود) (2)نشان داده شده است که با اضافه کردن‏ فعالیتهای تجاری به مجموعه CAD/CAM ،یک‏ CIMS باسیکل جریان کار نشان داده شده در شکل(3)خواهیم داشت.

(به تصویر صفحه مراجعه شود) به طور کلی فرایند به کارگیری CIMS به صورت ذیل طبقه‏بندی شده است:

*استفاده بیشتر از ماشین آلات؛ *کاهش نیروی کار مستقیم و غیرمستقیم؛ *کاهش زمان تحویل تولید؛ *پایین آمدن سطح موجودی در جریان؛ *انعطاف‏پذیری در برنامه‏ریزی؛ *کاهش ضایعات ناشی از حمل‏ونقل به مقدر قابل توجه؛ *بالا رفتن درجه قابلیت اطمینان محصولات؛ *قابلیت کارکرد تمام نور(24 ساعته).

در این مقاله در بخش دوم جایگاه کامپیوتر در این سیستم‏ها بررسی می‏شود.بخش سوم‏ رابطه بین CIMS و عملیات تجاری مختلف‏ مورد بررسی قرار می‏گیرد.از آنجا که در تدوین‏ این مقاله نگرش کاربردی بوده است.بخش‏ چهارم به اجرا و مراحل اجرای CIMS اختصاص‏ دارد.در بخش پنجم نیز به نتیجه‏گیری اختصاص‏ یافته است.

2-جایگاه کامپیوتر در یک CIMS

در سیستم‏های CIM کامپیوتر دارای دو خصوصیت قدرتمند است:

الف)انعطاف‏پذیری در برنامه‏ریزی موارد متغیر به صورت بی‏واسطه و مستقیم؛ ب)بهینه‏سازی لحظه‏به‏لحظه به صورت‏ بی‏واسطه و مستقیم.

این دو خصوصیت نه تنها برای اجزا سخت‏افزاری سیستم بلکه برای اجزا نرم‏افزاری‏ آن و نه تنها برای قسمتهای مختلف فعالیت تولید بلکه برای کلیه سیستم تولید است.

کامپیوتر در یک CIM فعالیتهای زیر را انجام‏ می‏دهد:

*کنترل ماشین؛این فعالیت غالبا با به کارگیری‏ CNC صورت می‏گیرد؛ *کنترل عددی مستقیم (DNC) ؛ *کنترل تولید؛در منطقه بارگزاری و باربرداری‏ یک واحد ورود اطلاعات (DATA ENTRY UNIT) یا به عبارتی یک DEU برای برقراری‏ ارتباط ما بین کامپیوتر و اپراتور قرار داده شده‏ است. *کنترل ترافیک؛کنترل ترافیک از طریق‏ کلیدهایی که در نقاط انشعابی و نقاط مستهلک‏ شده واقعند صورت می‏گیرد؛ *کنترل رفت‏وآمدها (SHUTILE CONTROL) ؛هر سیستم رفت‏وآمد باید با  سیستم‏های یکپارچه تولید کامپیوتری هم‏ رابط فیزیکی کامپیوترهای موجود در شرکت است و هم ارتباطات سود بخش‏تری‏ بین نواحی وابسته ایجاد می‏کند.

سیستم حمل‏ونقل سازگار بوده با عملکرد ماشینهای مربوطه تطابق زمانی داشته باشد؛ *نظارت بر سیستم حمل‏ونقل؛ *کنترل ابزار؛این فعالیت به معنی دنبال کردن‏ رد ابزارآلات در هر ایستگاه و نظارت بر طول‏ عمر ابزارهاست؛ *نظارت و گزارش‏دهی از سیستم عملکرد.

3- CIMS و عملیات تجاری

در این بخش جایگاه عوامل تجاری مختلف‏ در CIMS مورد بررسی مختصر قرار می‏گیرد. عوامل تجاری بررسی شده عبارتند از:

3-1)برنامه‏ریزی فرایند به کمک کامپیوتر (COMPUTER AIDED PROCESS PLANNING) یا CAPP ؛ 3-2)سیستم‏های کنترل عددی‏ (NUMERICAL CONTROL SYS.) ؛ 3-3)روباتها (ROBOTICS) ؛ 3-4)کنترل موجودی (INVENTORY CONTROL) ؛ 3-5)نیروی کار (HAMAN LABOUR) ؛ 3-6)حمل‏ونقل مواد (MATERIAL HANDLING) ؛ 3-7)کیفیت (QUALITY) ؛ 3-8)ارتباطات (COMMUNICATIONS) .

اکنون به شرح یکایک این فاکتورها پرداخته‏ می‏شود. 3-1برنامه‏ریزی فرایند به کمک کامپیوتر

برای ساده‏سازی فعالیت برنامه‏ریزی فرایند و انجام این فعالیت به صورت کارآتر و موثرتر می‏توان از کامپیوتر کمک گرفت.برنامه‏ریز از طریق CAPP می‏تواند برنامه‏ها مناسب را انتخاب کرده،تغییرات لازم را-بسته به نیاز-بر روی آن انجام دهد.بنابراین‏جایگاه CAPP -با هدف بالا بردن بهره‏وری-ضرورتا ما بین CAD و CAM و مرتبط با تکنولوژی گروهی (GROUP TECHNOLOGY) یا به عبارتی GT است. CAPP همچنین به عنوان پرازشگر و ساده‏کننده‏ پرونده‏های عملکردهای مدیریتی به کار می‏رود و جوانب دفتری کار برنامه‏ریزی فرایند را سریعتر پیش می‏برد و البته کارآتر.به طور کلی در برنامه‏ریزی فرایند تعاریف قطعات،فرایندهای‏ تولید،ماشین‏آلات و...به سیستم کامپیوتری وارد می‏شود و سیستم برنامه فرایند جدیدی را به عنوان خروجی ارائه می‏دهد.این برنامه ربطی‏ به برنامه‏های اولیه نداشته و از نظر تئوریک، پیشینه برنامه‏ها محدود نمی‏شود.

به کارگیری CAPP فواید بسیاری دارد؛ من‏جمله آنکه به تولیدکننده کمک می‏کند با استفاده بهتر از تجهیزات سرمایه‏ای خود،کاهش‏ هزینه‏های تولید و زمانهای تحویل را نیز به همراه‏ داشته باشد.لازم به ذکر است که در محیطی که‏ CAM کاملا به کار گرفته شده است،فرایندهای(به تصویر صفحه مراجعه شود) تولید اتوماتیک در حال جریان می‏تواند بخشی از CIM محسوب شوند که در آنها تمامی طرحها و فعالیتهای تولید با سیستمهای کامپیوتری‏ مرتبطند.

3-2 CIM و سیستم‏های کنترل عددی

در محیط CIM ،سیستم‏های اتوماتیک قابل‏ برنامه‏ریزی روشهایی برای تعدیل سرمایه‏های‏ اطلاعاتی و سرمایه‏های ثابت شرکت تولیدی‏ ارائه می‏دهند.

امروزه قابلیت درک تغییرات روی داده در تولید برای همه سطوح مدیریت حائز اهمیت‏ است.بدین منظور لازم است اطلاعات دقیق و به‏ موقع از فرایندهای تولید جاری و استانداردهای‏ صننعتی و شرکتی به کار گرفته شده در رابطه با داده‏ها و تکنولوژی در دسترس باشند.هم‏ استانداردها و هم اطلاعات(کیفیت و در دسترس‏ بودن آنها)نکات کلیدی سیستم‏های NC موفق‏ هستند.اساس مدیریت منابع اطلاعاتی لازم‏ برای پشتیبانی از محیط CIM در شکل(4)نشان‏ داده شده است.

به طور کلی منظور از کنترل عددی،کنترل‏ فرایندها با به کارگیری ارقام و نمادهاست.این‏ نکته بسیار حائز اهمیت است که NC روشهایی‏ برای کنترل ماشینها و فرایندها ارائه می‏دهد و به خودی خود روش فرایند تولید نیست.در این‏ راستا-منظور روش فرایند تولید است- CNC ها، DNC ها،سنسورها،و اتوماسیون‏ انعطاف‏پذیر (FLEXIBLE AUTOMATION) به کار گرفته شده‏اند.

انعطاف‏پذیری مورد انتظار اتوماسیون قابل‏ برنامه‏ریزی سطح کارخانه،از برنامه‏ریزی‏ استراتژیک حاصل می‏شود.درحالی‏که‏ سیستم‏های اتوماتیک با حد اعلای پتانسیل‏ خودکار می‏کنند،مدیریت بحران-قاعده‏ای که‏ در بسیاری از واحدهای تولیدی وجود دارد