به نام خدا
قسمت اول
معرفی رشته :
به نام خدا
مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار(Business Process Reengineering)
مهندسی مجدد فرآیند کسب و کار(BPR)، به معنای تفکر مجدد، بازطراحی رادیکالی(اساسی) فرآیندهای کسب و کار ،جهت بهبود چشمگیر براساس شاخص های کلیدی عملکرد (هزینه، کیفیت و سرعت و ...) است. ایده باز مهندسی فرآیند عبارت است از : کسب و کار موثرتر و کارآمد تر ، انعطاف پذیری و پاسخگویی بیشتر سازمانها برای سهام داران، مشتریان و کارمندان سازمان. به خدمت گرفتن ساختار سازمانی برای تسهیل گردش کار به شکل نابتر*(Leaner) و مناسبتر(Fitter) و در نهایت تولید و خدمت رسانی بهتر سازمانهاست.
* شیوه ساخت Lean، اصول بهبود مداوم بر پایه "حذف زواید" (عوامل اتلاف هزینه و زمان ) فرآیند است.
جنبش BPR با انتشار عمومی دو مقاله در سال ۱۹۹۰ شکل گرفت.Thomas H.DavenPort و James R.Short در این مقالات اظهار داشتند که طراحی مجدد فرآیند و استفاده از IT میتواند سازمانها را متحول و فرآیندهای کسب و کار را به طرز چشمگیری بهینه سازی کند. آنها BPR را "تحلیل و طراحی گردش کار و فرآیندها درون و میان سازمانها" تعریف کردند و ترکیب IT و طراحی مجدد کسب و کار را به این شیوه ، مهندسی صنایع جدید لقب دادند.
به نام خدا
فارغ التحصیلان مهندسی صنایع در کارخانجات بزرگ برای مدیریت بخش تولید انتخاب میشوند، یعنی اگر قرار باشد از بین مهندس کامپیوتر، مهندس برق، مهندس کامپیوتر و مهندسی صنایع یک نفر به عنوان مدیر انتخاب شود، مهندس صنایع اولویت دارد و به همین دلیل بازار کار خوبی برای این رشته وجود دارد. سالنهای تولید کارخانههای خودروسازی، کارخانههای ساخت قطعات صنعتی و به طور کلی هرگونه سازمانی که در آن پروسه تولید اتفاق بیفتد از بازار جذب فارغالتحصیلان این رشته میباشند.
معمولاً موقعیتهای شغلی خوبی برای رشته صنایع سیستم وجود دارد و فارغالتحصیلان این رشته میتوانند با ارایه راهکارهای سیستماتیک برای کارخانجات تولیدی و سازمانهای بزرگ با استفاده از مدلهای ریاضی و نرمافزارهای مخصوص، نقاط ضعف و چالشهای واحدهای صنعتی بزرگ را ارزیابی و تحلیل نموده و رهنمودهای مناسب را برای رسیدن به بیشترین راندمان، به مدیران سازمانها ارایه دهند.
تولید، کنترل و طراحی سیستمهای کیفی، طراحی کارخانه و کنترل پروژه را میتوان از شغلهای این رشته در صنعت نام برد و شغلهایی نظیر کارشناسی نیروی انسانی و بهبود فرآیندها در یک سازمان از کاربردهای این گرایش در بخش خدمات میباشد.
مجموعه مهندسی صنایع در آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه دولتی سال 94 دارای هشت گرایش زیر است:
1- مهندسی صنایع - بهینه سازی سیستم ها
2- مهندسی صنایع - سیستم های سلامت
3- مهندسی صنایع - مدیریت نوآوری و فناوری
4- مهندسی صنایع - سیستم های مالی
5- مهندسی صنایع - لجستیک و زنجیره تأمین
6- مهندسی صنایع - مدیریت پروژه
7- مهندسی صنایع - مدل سازی سیستم های کلان
8- مهندسی صنایع - مدیریت سیستم و بهره وری
9- مهندسی صنایع - آینده پژوهی
رشته مهندسی صنایع سیستم در دفترچه آزمون سال 94 با رشته مهندسی صنایع ادغام شده است و گرایش های مهندسی صنایع سیستم بعنوان گرایش های جدید رشته «مجموعه مهندسی صنایع» با کد 1259 محسوب می شوند.
به نام خدا
آنچه در این مقاله می خوانید نگاهی است گذرا به تخصص رشته مهندسی صنایع، تاریخچه آن، اهمیت این رشته، اصول فکری و دیدگاه ها در این رشته و زمینه فعالیت ها و انتظارات از مهندسین صنایع؛ همچنین در این مقاله با گرایش های کارشناسی و کارشناسی ارشد این رشته و همین طور جایگاه تعالی علمی یا دکتری مهندسی صنایع بطور اجمالی آشنا می شوید و در ادامه به جایگاه این رشته در ایران و هر آنچه نیاز است پیرامون این رشته بی نظیر بدانید، پرداخته شده است
گرایش های تخصصی مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی ارشد :
1. مهندسی صنایع - صنایع
2. مهندسی صنایع - سیستم های اقتصادی اجتماعی
3. مهندسی صنایع - مدیریت سیستم و بهره وری
با توجه به روند رو به رشد تعداد فارغ التحصیلان رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی ضرورت تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد این رشته در جهت کسب جایگاه های برتر شغلی وآشنایی عمیق تر با دستاوردهای جدید مهندسی صنایع و در نهایت زمینه ورود به مقاطع بالاتر و حضور در عرصه های دانشگاهی مضاعف گردیده است . ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد این رشته نه تنها برای مهندسان صنایع بلکه برای فارغ التحصیلان رشته های دیگر فنی- مهندسی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . چرا که موجبات ورود به عرصه های مدیریتی و سیستمی را برای فارغ التحصیلان فراهم می نماید .
گرایش مهندسی صنایع-صنایع، به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، گرایش برتر کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع به شمار میآید که به فارغالتحصیلان کارشناسی همین رشته اختصاص دارد. سطح رقابتی برای ورود به این گرایش بسیار بالاست و با توجه به کمیت پایین پذیرششوندگان، نخبگانی که احاطه افزونتری به دروس آزمون ارشد داشته باشند قادر به ادامه تحصیل در این گرایش میباشند .همچنین با افزایش منابع کنکور کارشناسی ارشد در این گرایش از سال 1389 و حجیم شدن مطالب، مدیریت زمان برای آمادگی جهت کنکور کارشناسی ارشد از اهمین بسیار بالائی برخوردار گردیده است.
گرایش سیستمهای اقتصادی - اجتماعی، به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، به نوعی گرایش دوم مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع به حساب میآید که علاوه بر مهندسان صنایع، فارغالتحصیلان سایر رشتههای فنی - مهندسی نیز مجازند بخت خود را برای قبولی در این رشته بیازمایند .
گرایش مدیریت سیستم و بهرهوری را میتوان چکیده دوره کارشناسی مهندسی صنایع دانست که به فارغالتحصیلان سایر رشتههای فنی و مهندسی اختصاص یافته است .
کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، مجموعهای آموزشی-تحقیقاتی با تأکید بر آموزش های پیشرفته در مهندسی صنایع و تجزیه و تحلیل سیستمهای صنعتی میباشد و هدف آن تربیت متخصصینی است که با بهره گیری از آموختهها و دانشهای مهندسی و دروس اختصاصی این مجموعه، توانایی شناخت و تحلیل و ارائه طرح برای سیستمهای متشکل از انسان، مواد و ماشین را دارا باشند.
فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارت های زیر خواهند بود:
• کشف و بررسی مشکلات وزارتخانه ها، سازمان های ستادی و نظام های صنعتی
• جستجوی ارتباط منطقی بین اجزاء انواع سیستم های تولیدی و غیرتولیدی
• برنامه ریزی و ارائه مدل جهت کسب بهترین بازدهی از کارکرد سیستم ها
• کنترل سیستم ها جهت پیگیری نواقص و ارائه مدل مطلوب و نهایی
• برنامه ریزی و شرکت در اجرای پروژه های تحقیقاتی صنعتی
• ارائه الگوهای مناسب برای طراحی واحدهای تولیدی عظیم کشور
معلومات عمومی مهندسی صنایع به علت اینکه
این رشته تلفیقی از چندین رشته است بسیار زیاد است ولی به صورت خلاصه به معلو مات
عمومی زیر احتیاج دارند .
1- معلومات عمومی در زمینه اقتصاد: اقتصاد خرد و کلان و مهندسی شما باید حداقلهای اقتصاد خرد مثل تقاضا
،مفهوم کشش و جزئیات آن،اقتصاد کلان مثل تولید ملی تولید ناخالص ملی،تورم و غیره و
در ضمینه اقتصادمهندسی مفاهیمی همچون بهره،
نرخ بازگشت
سرمایه(ROR )حداقل نرخ جذب کننده(MARR) تکنیکهای مقایسه پروژه هاو مفاهیمی دیگر
2- معلومات عمومی در زمینه روشهای تولید: البته بیشتر مربوط به
رشته ی تولید صنعتی است
3-
معلومات عمومی در زمینه کنترل : بحث کنترل کیفیت بحث بسیار
جالبی است که چند وقتی در صنعت مورد استقبال قرار گرفته است در این بخش ابتدا
معلومات عمومی آمار مهندسی بسیار مهم است بعد ورود به به دنیای کنترل کیفیت البته
به شما توصیه می کنیم که به قسمت اندازه گیری دقیق نیز به پردازید چون که قسمت مهم
کنترل کیفیت است ولی اصل مطلب اطلاعات عمومی است در زمیه SPC،MSA و... که آن را افزایش بدهید
4 - مطالب عمومی درزمینه ارزیابی کار و زمان: مثل OPC,FPC ,STOPWACH,MOSTکه توصیه می کنیم به این قسمت خیلی اهمیت بدهید.
5 - در زمینه کنترل تولید و
موجودیها
: مفاهیمی همچون هزینه تگهداری، هزینه سفارش
دهی،و.... و در قسمتهای پیشرفته تر مواردی مثل,SCM. MRP1,MRP2,BOM,MPS را یاد بگیرید.در قسمت تولید مواردی مثل تولید ناب تولیدچابک و غیرهرو
یاد بگیرید.
6 - در قسمت کنترل پروژه: مطالبی مثل تعریف پروژه ، نمودار گانت ،WBS، PERT,GERT ، تخصیص منابع ، مسیرهای بحرانی و غیره منبع : پیشنهاد می کینم
اطلاعات عمومی رادر زمینه نت هم
افزایش بدید . در زمینه کامپیوتر هم کار کنید مثل مجموعه آفیس که
ابزار کار صنایعی هاست .
البته در مهندسی صنایع علاوه بر
داشتن اطلاعات عمومی باید فکر بسیار خلاقی داشت. و توصیه آخر در همه
زمینه های مهندسی صنایع کار کنید ولی یکی از چند مورد بالا را بیشتر کارکنیدکه در
آینده بتوانید فیلد کاری خود را مشخص کنید
البته این اطلاعات
بسیار کمی بود ولی امیدواریم کمی شما را راهنمایی کند
امروزه
با پیشرفت صنعت و جهانی شدن اقتصاد و با توجه به توانمندی های یک مهندس صنایع به
اهمیت این رشته بیشتر واقف می شویم . یکی از مهمترین مسائل در صنعت استفاده بهینه
از منابع در دسترس می باشد .( منابع در دسترس شامل مواد منابع انسانی و ماشین
آلات و...) همه این منابع برای رسیدن به کالای مطلوب هزینه
هایی را در بردارد که باید این هزینه ها حداقل شوند.
البته کیفیت کالا و خدمات نیز نباید
فراموش شود و کلید حل این مسائل در دست یک مهندس صنایع است که با توانمندی های خود
می تواند راه گشای آن باشد . مهندسی صنایع یک رشته مدیریتی نیست بلکه تخصص مهندس
صنایع به عنوان ابزاری توانمند در خدمت یک مدیر قرار می گیرد یعنی بیشترین کمک به
یک مدیر می تواند توسط مهندس صنایع انجام بپذیرد .البته یک مهندس صنایع میتواند یک
مدیر موفق هم باشد.
با توجه به
اطلاعات یک مهندس صنایع اگر بخواهند برای یک کارخانه از بین سه نفر با شرایط یکسان
و رشته های تحصیلی مکانیک و برق و صنایع یک نفر را انتخاب کنند حتما مهندس صنایع را
برمی گزینند. مرور توانمندى ها و خدمات مهندسى صنایع نقش و اهمیت مهندسى صنایع را
به وضوح بیان مى کند.
مهندسى صنایع =
موتور محرک سازمان
سازمان بدون موتور هیچگاه حرکت نمیکند
رشته مهندسی صنایع