به نام خدا
سیستم های تولید انعطاف پذیر (FMS)
مقدمه : در اواسط سال 1960 رقابت بازارکار بسیار شدید شد و هزینه ها بسیار مورد اهمیت قرار می گرفتند. اما بعد کیفیت در اولویت قرار گرفت. و هنگامیکه سرعت دریافت، موردی شد که مشتریان به آن نیاز پیدا کردند، بازارکار بیشتر پیچیده تر شد. یک راهبرد جدیدی تنظیم شد : ( قابلیت بهبود دادن به سیستم براساس نیاز مشتری ). شرکت ها مجبور بودند در تمام کارهایشان خود را با محیط وفق دهند، تا اینکه بیشتر در اعمال خود انعطاف پذیر باشند و در بخش های مختلف بازار کار راضی باشند. بنابراین ابداع FMS با تلاش برای دستیابی به منافع قابل رقابت، مرتبط شد. قبل از هر چیز ، FMS یک تکنولوژی تولید می باشد. دوم اینکه ،FMS یک فلسفه است. که « system » کلمه ی کلیدی آن است. از نظر فلسفه FMS سیستم را با دیدگاه ساخت ترکیب می کند. کلمه ای که امروزه سازنده ها زمزمه می کنند چالاکی است. یک سازنده ی چابک کسی است که در بازار کار سریعترین است، با کمترین هزینه کارها را انجام میدهد و بیشترین توانایی را در حفظ کردن مشتریانش دارد. به طور ساده FMS راه حلی است که سازنده ها را قادر میسازد تا به حفظ کردن مشتری دست یابند. در مطالعه ی FMS ، ما نیاز داریم که به خاطر بسپاریم که چرا پیتر دراکر گفت: « ما باید مدیران تکنولوژی باشیم نه اینکه صرفا استفاده کنندگان تکنولوژی » از آنجایی که FMS یک تکنولوژی است،به خوبی برای نیازهای محیطی تنظیم شده است و ما باید آن را با موفقیت مدیریت کنیم.
مفهوم انعطاف پذیری
امروزه انعطاف پذیری به معنی ، تولید با بها و هزینه ی معقولانه و بهبود دادن تولیدات به بالاترین کیفیت که بتواند به سرعت به دست مشتری ها برسد،است.
دیدگاه انعطاف پذیری از نظر :
صنعتی - توانایی تولید قطعات مختلف بدون نیاز زیاد به تجدید ابزار و توانایی تغییر برنامه های تولید برای تغییر قطعه یا حمل چندین قطعه.
عملی - توانایی تولید محصولات بهبود یافته و بی نظیر با یک روش مناسب.
مشتری - توانایی بهره برداری از روشهای اندازه گیری مختلف سرعت تحویل .
استراتژیکی - توانایی شرکت برای عرضه کردن محصولات متنوع به مشتری های خود.
گنجایش و ظرفیت - توانایی افزایش یا کاهش به سرعت مراحل تولید یا بالا بردن به سرعت ظرفیت از یک تولید یا سرویس به تولید یا سرویس دیگر.
در انعطاف پذیری تولید سه مرحله وجود دارد:
مرحله اول) انعطاف پذیری های اصلی
- انعطاف پذیری ماشین: هر ماشین ها بتوانند به سهولت پروسه های مختلفی را انجام دهند
- انعطاف پذیری انتقال مواد: میزان سهولت انتقال انواع قطعات مختلف و بطور صحیح قرار گرفتن در ماشین های ابزار موجود در سیستم.
- انعطاف پذیری درعملیات: میزان سهولت اینکه عملیات های متوالی بتوانند برای تولید یک نوع قطعه استفاده شوند.
مرحله دوم) انعطاف پذیری های سیستم
- انعطاف پذیری در حجم : میزان توانایی سیستم برای مفید کارکردن در حجم های مختلف انواع قطعات موجود.
- انعطاف پذیری در توسعه : توانایی ساختن یک سیستم و گسترش پله ای آن.
- انعطاف پذیری در تعیین مسیر: مقدار مسیرهای متوالی که یک قطعه می تواند به طور موثر در طول سیستم جریان یابد تا یک نقشه ی عملیات بدست بیاید.
- انعطاف پذیری فرایند : مقدارحجم تنظیم شدن قطعات مختلف که سیستم بتواند بدون متحمل شدن هیچ تنظیماتی روی آنها، آنها را تولید کند.
- انعطاف پذیری محصول : مقدارتنظیم انواع مختلف قطعات که می توانند در یک سیستم با کمترین تنظیمات مورد نیاز ساخته شوند.
مرحله سوم) انعطاف پذیری کلی
- انعطاف پذیری برنامه : توانایی یک سیستم برای حرکت قابل قبول در یک سیکل طولانی مدت ،بدون دخالت عوامل بیرونی
- انعطاف پذیری محصول : حجم تنظیم انواع قطعات که سیستم می تواند بدون دخالت زیاد در تجهیزات اصلی تولید کند.
- انعطاف پذیری بازار کار : توانایی یک سیستم برای وفق یافتن مناسب با تغییر شرایط بازار.
جستجو کردن مزایا در انعطاف پذیری
امروزه استراتژی صنعت جستجوی مزایای انعطاف پذیری می باشد. و این وقتی امکان پذیر است که سیستم تولید، کاملا تحت کنترل تکنولوژی FMS باشد. با به خاطر سپردن ماتریس تولید ممکن است شما بدانید که برای یک صنعت رسیدن به انعطاف پذیری بالا با بکار بردن تکنیک های ابداعی و تلاش های سازمانی ممکن است. ساختار فرایند تولید ولوو را ببینید که ماشینها را روی پالتهای قابل حرکت،سریعتر می سازد و پروسه انعطاف پذیری را بدست می آورد. همچنین سیستم ولوو انعطاف پذیری بالاتری دارد چون از کارگرانی با چند مهارت استفاده می کند که همراه مسیر تولید حرکت نمی کنند. بنابراین ممکن است ما مزایای انعطاف پذیری را در ساختارهای کارگاه ها جستجو کنیم. در حقیقت برای اینکه امکان انتخاب سریع مسیر از یک خط تولید به خط تولید دیگر و با هزینه ی پایین را داشته باشیم به پروسه های انعطاف پذیراحتیاج داریم و این امر با بکار گیری کارگران انعطاف پذیر که چندین مهارت دارند امکان پذیر می باشد و توانایی انتخاب مسیر از یک نوع کار به کار دیگر را توسعه می دهد. فرایند های انعطاف پذیر و کارگران انعطاف پذیر، نقشه های انعطاف پذیری را بوجود می آورند،نقشه هایی که می توانند تغییرات را در زمان واقعی ، با استفاده از تجهیزات قابل حرکت، دیوارهای قابل تخریب در دسترس و تسهیلات باقابلیت فرمان مجدد وفق دهند.
FMS – یک نمونه از تکنولوژی و یک طرح بندی متوالی
ایده یکFMS در انگلیس و در سال 1960 تحت نام « سیستم 24 » پیشنهاد شد، یک سیستم ماشینکاری انعطاف پذیر که می تواند 24 ساعت در روز بدون اپراتور و تحت کنترل کامپیوتر کار کند. از ابتدا به اتوماسیون بجای سازمان دهی دوباره ی جریان کار تاکید می شد. خیلی سریع FMS ها بزرگ و خیلی پیچیده شدند که شامل هزاران ماشین کنترل عددی کامپیوتری (CNC ) و سیستم خبره انتقال مواد بودند. آنها تماما خودکار وبسیار گران و به وسیله ی نرم افزارهای بسیار پیچیده کنترل می شدند. تنها تعداد محدودی از صنایع وجود داشتند که بتوانند از عهده ی بکار انداختن آن در یک FMS سنتی که قبلا توضیح داده شد برایند.اکنون تمایل FMS به سمت گونه های کوچکی از FMS سنتی که سلولهای تولید انعطاف پذیر نامیده می شوند (FMC )،است. امروزه دو یا چند ماشین CNC شامل یک سلول انعطاف پذیر می شود و دو یا چند سلول شامل یک سیستم تولید انعطاف پذیر می شوند.بنابراین یک سیستم تولید انعطاف پذیر ( FMS ) شامل چندین ماشین ابزار همراه وسایل انتقال ابزار و قطعات مانند روبات ها می شوند که طوری تنظیم شده اند تا بتوانند قطعات مشابه را هنگامیکه طراحی و توسعه یابند، انتقال بدهند.
رده و ترازهای مختلف FMS ها عبارتند از:
- واحد تولید انعطاف پذیر (FMM ). مثال: یک ماشینNC ، یک تعویض کننده پالت و یک ضربه گیر قطعه
- سلول های تولید( مونتاژ ) انعطاف پذیر (F(M/A)C ). مثال: چهار FMM و یک AGV (راهنمای اتوماتیک وسیله ناقل).
- گروه های تولید انعطاف پذیر (FMG ). مثال: دو FMC و یک FMM و دو AGV که قطعات را از یک منطقه ی بارگیری به ماشین و از ماشین به منطقه ی تخلیه قطعات انتقال می دهند.
- سیستم های تولید انعطاف پذیر (FPS ). مثال: یک FMG و یک FAC ، دو AGV ، یک انبار ذخیره ی اتوماتیک ابزار و یک انبار اتوماتیک مونتاژ قطعه.
- خطوط تولید انعطاف پذیر ( FML) مثال: چندین ایستگاه در یک مسیر طراحی شده و AGV ها.
مزایا و معایب کاربرد FMS ها
مزایا
- سرعت و هزینه ی پایین تر تعویض یک قطعه به قطعه ی دیگر که استفاده ی عمده ی آنرا توسعه می دهد.
- هزینه ی پایین تر کارگر در نتیجه کاهش تعداد کارگران.
- کاهش یافتن موجودی در نتیجه ی بحث طراحی و برنامه ریزی.
- ثبات و کیفیت بهتر در نتیجه ی کنترل اتوماتیک.
- هزینه ی کمتر بخش خروجی در نتیجه ی قابلیت تولید بالاتر با استفاده از همان تعداد کارگر.
- نجات یافتن از کارگران غیر مستقیم ، خطاهای کاهش یافته ، کار مجدد ، تعمیر و برگشت کالا.
معایب
- توانایی محدود برای وفق دادن تغییرات در یک محصول یا ترکیبی از محصولات .(ماشینهای قدیمی از نظر ظرفیت وابزار لازم برای تولید محدود می باشند حتی برای تولیدات مشابه نیز همیشه امکان ایجاد FMS وجود ندارد.)
- فعالیت اساسی و قابل توجه برای طراحی دوباره.
- هزینه ای با ارزش میلیونها دلار.
- مشکلات تکنولوژیکی موقعیت دهی دقیق اجزا و زمان بندی دقیق لازم برای فرایند یک قسمت.
- سیستمهای تولید پیشرفته.
- پیچیدگی و هزینه ی FMS ها دلیلی است برای پذیرش تدریجی به وسیله صنعت.
- در اغلب موارد FMC ها مورد توجه قرار می گیرند
به نام خدا
امکان ثبت و تغییر نمرات میانترم نیم سال اول ۹۱-۹۰ فراهم شد
طی این بخش نامه از تاریخ سوم اسفندماه ۹۰ ساعت نه صبح
تا چهارم اسفندماه ۹۰ ساعت بیست و چهار امکان ثبت نمرات میانترم
برای اساتید محترم فراهم گردید.
با تشکر از شما همرا هان گرامی
سلام
توی این پست آموزش نرم افزار پرکاربرد MSP 2007 رو قرار دادم
این نرم افزار سه قسمت داره+ آموزش مقدماتی که به صورت فایل
pdf میباشد
نظر یادتون نره
▪گانت چارت در اوائل دهه ۱۹۰۰ میلادی :
تاریخچه تکوین بارچارت به دوران جنگ جهانی اول میرسد ؛ جائیکه یک آمریکایی
به نام هنری گانت برای نخستین بار بارچارت را برای برنامهریزی و کنترل
پروژههای موسسه کشتیسازیاش بکار برد . به پاسداشت این اقدام نام گانت
قبل از عنوان بارچارت تداعی کننده این اقدام ارزشمند است . کتاب مرجع
مهندسان صنایع اشاره میدارد که هنری گانت به کمک ابزار ابداعی خود در خلال
جنگ جهانی اول توانست زمان ساخت کشتیهای ترابری خود را به میزان چشمگیری
کوتاه نماید . امروزه گانت چارت بدلیل ساده و قابل فهم بودن آن , به عنوان
روشی جالب و پرطرفدار به شکل وسیعی در دنیا جهت مدیریت زمان پروژهها به
کار برده میشود . یافتههای یک پژوهش در میان کاربران نرم افزار
برنامهریزی و کنترل پروژه Micro Soft Project نشان داد که هشتاد درصد
مدیران پروژهها در دنیا ترجیح میدهند برای برنامهریزی و کنترل
پروژههایشان از گانت چارت استفاده نمایند .
▪مدیریت پروژه در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی :
تقریبا غالب تکنیکها و روشهای مدیریت پروژه که ما امروزه از آنها استفاده
میکنیم توسط وزارت دفاع , صنایع نظامی و سازمان هوافضای ایالات متحده در
خلال سالهای دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی ابداع و توسعه یافتهاند که روشهایی
همچون روش Pert , ارزش بدست آمده , مهندسی ارزش و ساختار شکست کار از آن
جملهاند . صنعت ساختمان نیز در تکوین و توسعه روشهایی همچون روش مسیر
بحرانی , روش نمودار پیشنیازی , استفاده از نمودار شبکهای و تسطیح منابع
یاری رسانده است . در جریان این تحولات , پروژههای بسیار بزرگی همچون
پروژه فضایی آپولو و یا ساخت نیروگاههای اتمی در این دوران اجرایی گردیدند .
یکی از نخستین کاربردهای علمی و مدرن مدیریت پروژه در ساخت اولین زیردریایی
هستهای در دهه ۱۹۵۰ در آمریکا صورت گرفت ؛ دریاسالاری به نام ) ( Adm.
Hyman Rickover مدیر پروژه این طرح ، برای اولین بار جهت هماهنگ کردن صدها
پیمانکار ، هزاران منبع و اطمینان از اجرای به موقع پروژه ، روشی جدید که
امروزه با نام Pert شناخته میشود ، ابداع نمود . هرچند بدون وجود کامپیوتر
عملیات دستی محاسبه مسیربحرانی بسیار دشوار بود اما کمک بسیار زیاد این
روش و اجرای موفقیتآمیز پروژه مذکور موجب شد تا همگان به اهمیت علم جدید
پی برند . سالیان پس از آن ، این تکنیک در پروژههای ساخت فضاپیماها و دیگر
پروژههای نظامی و غیر آن ، بارها و بارها استفاده شد .
پیشرفت مهم دیگر بدست آمده در این سالها , تعریف و تکوین مفهوم مسئولیت
واحد برای پروژههای چندبخشی بود ؛ این مفهوم هنگامی به کار میرود که یک
فرد در پروژه مسئولیت کاری را در پروژه از ابتدا تا تکمیل پروژه برعهده
میگیرد . عملی ساختن این مفهوم , تیم پروژه را در به اشتراک نهادن منابع و
یاری رساندن به یکدیگر در ماتریس ساختار سازمانی پروژه کمک میکند .
۱۹۶۰ : پژوهشهای عملی Nasa پیرامون مفهوم ماتریس ساختار سازمانی پروژهها .
۱۹۶۲ :Nasa سیستم Pert را معرفی نمود . در این تکنیک تاکید ویژهای بر مفاهیم ساختار شکست کار و کنترل هزینه شده بود .
۱۹۶۳ :معرفی مفهوم ارزش بدست آمده در پروژهها توسط نیروی هوایی آمریکا .
۱۹۶۳ :مفهوم چرخه حیات پروژه توسط نیروی هوایی ایالات متحده تکوین یافت .
۱۹۶۳ :برای اولین بار در پروژه پولاریس در انگلستان , رسما در قرارداد از
پیمانکاران خواسته شد تا سیستم مدیریت پروژه را در مدیریت فعالیتهایشان به
کار گیرند .
۱۹۶۴ :برای نخستین بار سیستم مدیریت پیکربندی پروژه توسط Nasa به عنوان
مجموعه رویههای اداری برای تعریف , مستندسازی و خصوصا کنترل فیزیکی سیستم
یک پروژه و همچنین بازنگری و مستندسازی تغییرات پیشنهادی در این سیستم
طراحی گردید .
۱۹۶۵ :وزارت دفاع و Nasa در امریکا , سیستم قراردادهای خود را از
قراردادهای هزینه بهعلاوه درصدی از سود , به سیستم قراردادهای هزینه
بهعلاوه جایزه یا قراردادهای قیمت ثابت تغییر دادند .
۱۹۶۵ :در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی دنیا شاهد رشد شگرف استفاده از تکنیکهای مدیریت پروژه نوین در صنعت ساختمان بود .
۱۹۶۵ :شکست پروژه ساخت بمبافکن TSR-۲ , عملا مشکلات و دردسرهای همزمانی
تولید و توسعه ، پیش از تکمیل طراحی در پروژهها را به اثبات رسانید .
فقدان مدیریت صحیح بر افزایش دستور کار پروژه , هزینهها و تاخیرهای پروژه
را بسیار بالا برد و در نهایت موجب شکست پروژه گردید .
۱۹۶۶ :یافتههای یک پژوهش منتشره در این سال نشان داد که اغلب ، زمان کافی
برای مراحل تعریف و آمادهسازی پروژه در چرخه حیات پروژهها در نظر گرفته
نشده و دقیقا به همین دلیل مغایرتهای فراوانی در کنترل استاندارد زمان و
هزینه پروژهها و همچنین کنترل ناکافی تغییرات طراحی بوجود میآید .
۱۹۶۹ :موسسه بینالمللی مدیریت پروژه به عنوان اولین موسسه رسمی مدیران
پروژه تاسیس گردید . یکی از مهمترین دستاوردهای تاسیس این موسسه , تدوین
استاندارد جهانی دانش مدیریت پروژه بوده است ؛ ازین پس بود که دگرگونیها و
پیشرفتهای حوزه مدیریت پروژه ، صورتی منسجم و مدون به خود گرفت .●کارکرد
مدیریت پروژه در چیست ؟
همانگونه که در گامهای پیشین بیان کردیم ، مدیریتپروژه مجموعه
ابزارهایی برای برنامهریزی و هدایت پروژه به سوی اهداف موردنظر است ؛ این
اهداف بر پایه رضایتمندی مشتری و توجه به سه عامل زمان ، کیفیت و هزینه
استوارند .
در نگاه اول ممکن است ابزارها و روشهای مورد استفاده در مدیریت پروژه
زاید ، زمانبر و هزینهزا باشند ، اما باید توجه داشت که مدیریت پروژه
تنها راهی است که میتواند شما را از انجام بهموقع پروژه مطمئن سازد .
مدیریت پروژه راهیست برای استفاده مناسب از انسان ، ماشین و پول در
راستای اجرای درست و بههنگام یک کار نو ، کاری که باید در همان اولین
اجرا درست انجام شود .
مدیریت پروژه یا مدیریت بر مبنای پروژه ، روش کارایی در مدیریت ، برای
برخورد با کارهای نو و ایجاد توازن در توجه به محدوده پروژه ، هزینه و
کیفیت در قالب زمان و در محیطی مملوء از ریسک است . هدف از آموزش مدیران
پروژه توانمندسازی آنان در برابر مشکلات پروژه و آمادهسازی آنها برای ورود
به فضای جدید و ناشناخته پروژه است . فنون مدیریت پروژه سوالات زیر را
پاسخ میگویند :
چگونه میتوان کارهای لازم برای اتمام موفقیتآمیز پروژه را تعریف کرد ؟
مدت زمان اجرای پروژه چقدر خواهد بود و چه هزینهای در بر خواهد داشت ؟
چگونه میتوان گروه مناسب کاری برای اجرای پروژه ایجاد نمود ؟
چه مقدار کار و وظایف را بر عهده یک نفر میتوان گذاشت و چگونه میتوان از اجرای آن اطمینان یافت ؟
چگونه میتوان انگیزه کاری را در بین افراد یک گروه زنده نگه داشت ؟
چگونه باید با افزایش هزینهها برخورد کرد ؟
آیا بودجه و هزینه تحت کنترل است ؟
در چه مواقعی و کجا ، پروژه در معرض شکست قرار میگیرد ؟
برای اطمینان از انجام بهموقع کارها چه باید نمود ؟
آیا میتوان تشخیص داد که پروژه واقعا بر روی برنامه حرکت میکند یا خیر ؟
●استانداردهای مدیریت پروژه کدامند ؟
با گسترش حوزه تجاری شرکتها و جهانیشدن پروژهها ، امروزه استفاده از استانداردها برای همزبانی افراد درگیر در پروژه و اطمینان از اجرای درست کار ضروری است . استانداردها ، علاوه بر تبیین کار و تعیین چگونگی اجرای صحیح عملیات ، به عنوان مرجعی برای افراد گروه پروژه در اختلافات مطرح است . قوت استانداردها در جامع بودن آنها ، سادگی ، مقبولیت عام استفادهکنندگان و تضمینش برای اجرای درست کار است . با توجه به جهانی شدن شرکتهای ساخت و تولید و گسترش بازارهای کار ، مدیران پروژه بهتر است با استانداردهای مدیریتپروژه آشنا شوند ؛ بهرهگیری از آنها میتواند آنها را در اجرای برنامههای پروژه یاری نماید .
ماهیت مهندسی صنایع
یکی از ویژگی های رشته مهندسی
صنایع این است که نمی توان این رشته را در یک جمله خلاصه کرد و آن را مانند
یک کپسول کوچک ارائه داد. این رشته تحصیلی بسیار وسیع است و از مدیریت
گرفته تا زمان سنجی، از کنترل کیفیت تا تجزیه و تحلیل و طراحی، همه را شامل
می شود و به همین دلیل وقتی شما می گویید "من یک مهندس صنایع هستم" مردم
نمی توانند تخصص شما را در یک محدوده کوچک و تنگ محصور بکنند.
دکتر قدسی پور استاد مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز در معرفی این رشته می گوید: مهندسی صنایع بیشتر با مدیریت واحدهای تولیدی سروکار دارد و با یک نگرش سازمان یافته مسائل و مشکلات کارخانه را تحلیل کرده و به گونه ای عمل می کند که با حداقل ورودی مواد حداکثر خروجی را داشته باشد. چون طراحان یک واحد از صنعتی مهندسی مکانیک گرفته تا برق و یا سایر رشته ها عموماً وقتی مشغول طراحی می شوند از مسائل اقتصادی، افزایش بهره وری و سایر مسائل غافل می مانند اما یک مهندس صنایع برای مثال هنگام برنامه ریزی برای اداره کارخانه ای که دارای کارگران زیاد و ماشین آلات بسیار است به مساله توجه می کند که چگونه می توان بیکاری ماشین آلات را به حداقل رساند و از نیروی انسانی نیز بهترین استفاده را کرد و در ضمن محصول کارخانه فوق کمترین ضایعات را داشته و نگهداری و تعمیرات ماشین آلات نیز به بهترین نحو انجام بگیرد.
"آیا این بهترین روش است؟"
این سوالی است که فکر یک مهندس صنایع را دائماً به خود مشغول می کند تا به این وسیله بهترین راه را برای تولید محصول و حل مسایل و مشکلات یک واحد صنعتی یا خدماتی پیدا کند.
به نام خدا
به گزارش پایگاه خبری دانشجویان پیام نور : رئیس واحد پیام نور استان تهران – ابراهیم پور با اشاره به برخی جزئیات شهریه های دانشگاه پیام نور در دوره های رسمی و فراگیر گفت: هر چند در جلسه هیئت امنای دانشگاه پیام نور مصوب شد که شهریه های این دانشگاه تا 15 درصد امکان افزایش در سال تحصیلی جدید را خواهد داشت اما با پیگیری رسانه ها و دستور اکید ریاست دانشگاه پیام نور شهریه های امسال دانشگاه همانند سنوات گذشته از دانشجویان دریافت می شود.
وی با اشاره به شهریه ثابت دوره های رسمی این دانشگاه نیز گفت: شهریه ثابت رشته های علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی کشاورزی و هنر و معماری 727 هزار و 375 ریال برای نواحی یک و 2 که آنها را تحت عنوان نواحی برخوردار می شناسیم، اعلام شده است.
رئیس واحد پیام نور استان تهران افزود: این مبلغ برای دوره های کاردانی و کارشناسی و برابر با شهریه ورودی 85 تا 89 است.
ابراهیم پور همچنین به شهریه نواحی کمتر توسعه یافته منظور از نواحی کمتر توسعه یافته (نواحی 3، 4 و 5 ) اشاره کرد و گفت: شهریه نواحی کمتر توسعه یافته 581 هزار و 900 ریال برای دوره های کاردانی و کارشناسی رسمی است.
وی همچنین به شهریه ثابت دوره های فراگیر کاردانی و کارشناسی نیز اشاره کرد و گفت: مبلغ شهریه دوره های فراگیر دانشگاه پیام نور در مقاطع کاردانی و کارشناسی 853 هزار و 210 ریال اعلام شده است.
به گفته رئیس واحد پیام نور استان تهران مبلغ شهریه ثابت دوره کارشناسی ارشد رسمی این دانشگاه 4 میلیون و 691 هزار و 25 ریال و شهریه فراگیر 5 میلیون و 707 هزار و 713 ریال اعلام شده است.
بخشنامه زیر مربوط به جناب آقای محمودرضا کی منش – معاون اداری و مالی دانشگاه پیام نور است که دستور فرموده اند بر اساس جدول شهریه که در هیات امنا به تصویب رسیده است شهریه ها تغییر کند .